خانه تاریخی نیکدل تبریز
به گزارش مجله آیرخ، در تبریز خانه های بسیاری وجود دارد که تداعی کننده معمای و اتفاقات دوران قاجار است.یکی از این آثار خانه تاریخی نیکدل است که بازدید از آن زیبایی و شکوه زندگی ایرانی را برایتان به تصویر می کشد. پس در اولین فرصت بلیط هواپیما تبریز را رزرو کنید تا از نزدیک به بازدید از این خانه تاریخی بروید.
چرا بازدید از خانه نیکدل تبریز پیشنهاد می شود؟
یکی از معدود خانه های تبریز از که مزین به هنر آینه کاری می باشد.
خانه ای است که علاوه بر معماری زیبایش گنجینه ای از وسایل با قدمت تاریخی بالایی را در خود جای داده است.
دارای نقاشی های چشم نواز و محیطی آرامش بخش است.
زمانی محل زندگی یکس از مردان شجاع دوران مشروطه به نام ستارخان بوده است.
تاریخچه خانه نیکدل تبریز
در یکی از پیاده راه های تاریخی تبریز به نام مقصودیه خانه ای دو طبقه از پشت دیوارهای کوتاه حیاط خود نمایی می نماید، خانه ای که زمانی محل سکونت سید ابراهیم نیکدل یکی ازسرمایه داران و تاجران به نام آن موقع بوده است. پیشه اصلی او واردات لوازم خانگی به خصوص دوربین و چرخ خیاطی بود که از ژاپن وارد می نموده است که هم اکنون تعدادی از این لوازم به معرض بازدید گذاشته شده اند. جالب است بدانید هنوز بعد از گذشت سالیان بسیار پسران و نوادگان این خانواده شغل خانوادگی خود را دنبال کردند و امروزه فروشگاه لوازم خانگی نیکدل یکی از قدیمی ترین فروشگاه ها در تبریز به شمار می رود.
سرانجام پس از اینکه نام این خانه در سال 1382 در لیست آثار ملی ایران ثبت شد، توسط شهرداری تبریز در سال 1391 خریداری شد و پس از بازسازی و بازسازی درهای آن برای بازدید عموم گشوده شد.
معماری خانه نیکدل تبریز
برای ورود به خانه دو در طراحی شده است یکی درب اصلی که در کوچه قرار گرفته و رو به حیاط اصلی خانه باز می شود و دیگری در پیاده راه مقصودیه واقع شده است که رو به حیاط دیگر خانه باز می شود. اگر از درب اصلی وارد خانه نیکدل شوید در واقع به بخش بیرونی خانه وارد شده اید و با حیاطی عظیم روبه ور می شوید که باغچه ها آن به صورت چشم نوازی گل کاری شده است. و در مرکز آن حوضی زیبا قرار گرفته است. در همین حیاط می توانید از تندیس ابراهیم نیکدل تبریزی دیدن کنید.
در بدو ورود به خانه ساختمانی دو طبقه توجه شما را جلب می نماید که بی شباهت به دیگر خانه های تبریز مانند خانه بهنام گنجه ای نیست. ساختمان اصلی این خانه دارای پنجره های ارسی شکل است که با ظرافت به شیشه های رنگی مزین شدند. همچنین طاق های پیاپی دیده می شود که پیشانی آن ها با طرح های اسلیمی گچ کاری شده است و در سرانجام به ستون های بلندی می رسد که به خوبی سقف ایوان را نگه می دارد. همه این ها نشان می دهد با یک خانه قاجاری روبه رو هستیم.
در قسمتی از حیاط اصلی پله هایی شما را به سمت زیر زمین خانه راهنمایی می نماید. این بخش از خانه با طاق های آجری، دیوارها و ستون هایش نیز از هنر دست معماران قاجاری به دور نمانده است و با گچ کاری های زیبا تزین شده است. معماری این بخش از خانه به دلیل وجود طاق های قوسی شکل و حوض خانه ای در وسط به گو نه ای است که از گرمای تابستان به دور باشد تا مکان مناسبی برای سکونت اعضای خانه فراهم کند.
از آنجایی که این خانه در زمان قاجار ساخته شده، معماری آن نیز متاثر از همان دوران است و همانند خانه های دیگر این شهر دارای حیاط اندرونی و بیرونی، شاه نشین و چله نشین می باشد. با ورود به داخل ساختمان، تالار عظیمیبه صورت مستطیل شکل وجود دارد که به آن تالار شاه نشین نشین می گویند در ضلع شرقی این تالار دو راهرو وجود دارد که به دو اتاق دیگر منتهی می شود و به آن اتاق چله نشین می گویند. معمار در ساخت با استفاده از سنگ های مرمر جلوه زیباتری به اتاق ها بخشیده است همچنین نقاشی هایی که در اتاق ها و تالار های این خانه کشیده شده بسیار چشم نواز هستند همچنین می توانید اوج شکوه نقاشی های دیواری و سقفی را در خانه حریری تبریز ببینید. زیبایی پنجره های رنگارنگ این خانه با عبور نور خورشید از آن دو چندان می شود تا فضای داخل خانه را برای مهمانانش رویایی تر کند. در گوشه گوشه این خانه گچ بری های زیبایی دیده می شود که برگرفته از طرح های اسلیمی است. اگرچه اوج زیبایی هنر آینه کاری را می توانید در خانه امیر نظام گروسی که تبدیل به موزه قاجار تبریز شده است را ببینید اما بازدید از آینه کاری خانه نیکدل نیز خالی از لطف نیست.
پس از بازدید از ساختمان اصلی می توانید توسط راهرویی که در سمت غرب ساختمان اصلی قرار گرفته به حیاط اندرونی دسترس داشته باشید و در آنجا از یک تنبی(تالار) کوچکتر از ساختمان اصلی وتعدادی اتاق که دورتادور حیاط قرار گرفته اند بازدید کنید.
بخش های مختلف خانه نیکدل تبریز
تالار و اتاق های این خانه همانند گالری و گنجینه ای ارزشمندی است تا لوازمی را که صاحب خانه شخصا از کشورهای دیگر وارد نموده است را به نمایش بگذارد. بیشتر این وسایل را لوازم خانگی به خصوص چرخ خیاطی تشکیل می دهد اما در میان آن ها انواع دوربین عکاسی و لوازم مربوط به عکاسی مانند انواع فانوس ها که در تاریک خانه استفاده می شده است دیده می شود. پس اگر علاقه مند به عکاسی هستید این خانه همانند بهشتی برای شماست زیرا در آن می توانید انواع دوربین های پایه را هم ببینید. علاوه براین ها جعبه لوازم التحریر و ماشین حساب مربوط به دوران قاجار نیز در معرض دید قرار گرفته است.
ناگفته هایی از خانه نیکدل تبریز
عده ای می گویند این خانه متعلق به سالار قلی خان قره باغی بوده است.
یکی از تاریخ محققان و نویسان به نام کریم مینت نژا می گوید: زمانی این خانه محل زندگی ستارخان بوده است اما پس از مدتی با دختر سالار قلی خان ازدواج می نماید و داماد این خانه می شود.
گفته می شود از نحوه معماری در قسمت اندرونی این خاه چنین بر می آید که متعلق به زمان زندیه بوده است اما قسمت بیرونی به زمان قاجاریه بر می شود.
همچنین می گویند نقاشی های این ساختمان به دست هنرمندان روسی بوده است که در تبریز زندگی می نموده اند اما گویی علاقه مندی به هنر و خانه های ایرانی بهانه ای بیش نبوده بلکه قصد اصلی آن ها جاسوسی برای کشور روسیه بوده است.
هزینه و زمان پیشنهادی از خانه نیکدل تبریز
قبل از ورود به خانه نیکدل باید بلیط تهیه کنید که هزینه آن در برابر زیبایی های این خانه بسیار ناچیز است. همچنین برای بازدید از تمام بخش های این خانه تاریخی زمانی حدود 1الی1:30 ساعت پیشنهاد شده است.
چگونه به خانه نیکدل تبریز برویم؟
برای سفری آسوده تر بهتر است اقدام به تهیه بلیط هواپیمای خود کنید پس از رسیدن به شهر خانه های تاریخی به بازدید از خانه نیکدل بروید. این خانه در دل یکی از محله های تاریخی شهر تبریز و یکی از خیابان های قدیمی شهر تبریز به نام مقصودیه قرار گرفته که اکنون به پیاده راه تبدیل شده از این رو دسترسی به آن از راه های بسیاری به سادگی امکان پذیر است که در زیر به آن می پردازیم:
می توانید از خیابان طالقانی وارد خیابان ارگ جدید شوید و پس از پیمودن مسافتی کم به پیاده راه مقصودیه می رسید. اگر از سمت میدان ساعت برای بازدید از این مکان می روید پس از وارد شدن به کوی عمارت به خیابان مقصودیه می رسید.
در نزدیکی خانه نیکدل از چه جاهای دیدنی دیگری می توان بازدید کرد؟
با قرار گیری خانه نیکدل در پیاده راه تاریخی مقصودیه می توانید در فاصله کمی از این خانه تنها با پیاده روی به بازدید از خانه های تاریخی دیگری بروید.
خانه بهنام قدکی
خانه حیدرزاده
خانه اردو آبادی
موزه استاد شهریار
موزه علی مسیو
چه هتل هایی در نزدیکی خانه نیکدل برای اقامت وجود دارد؟
هتل زیبا
هتل نوبهار
هتل گلشن
هتل آپارتمان بهبود
چه رستوران هایی در نزدیکی خانه نیکدل برای اقامت وجود دارد؟
سفره خانه شهریار
رستوران علیشاه
منبع: گردشبان