شورای شهر تهران مصوبه دولت را فیلتر کرد؟! - مجله آیرخ

به گزارش خبرنگاران، در جلسه روز گذشته شورای شهر تهران لایحه انتشار 3000 میلیارد تومان اوراق مشارکت برای توسعه حمل و نقل، مورد آنالیز نهاده شد و اعضای این شورا به تخصیص اعتبار از این محل برای خرید فیلتر دوده برای اتوبوس ها رای منفی دادند و مخالفت کردند.

قبل از پرداختن به این موضوع که آیا تصمیم شورای شهر مبنی بر حذف بودجه فیلتر دوده مبنای کارشناسی و قانونی دارد یا خیر؟، ضروری است بدانیم که از مجموع ذرات معلق فراوریی در شهری مثل تهران، 23 درصد سهم کامیون ها، چهار درصد سهم مینی بوس ها، 12 درصد سهم اتوبوس های شرکت واحد و 18 درصد سهم سایر اتوبوس ها است، بنابراین با توجه به دیزلی بودن این ناوگان ها می توان نتیجه گیری کرد که خودروهای دیزلی عامل مهمی در آلایندگی شهر تهران هستند.

به همین علت از ابتدای دهه 90 مطالعات مربوط به این حوزه شروع شد و در نهایت در سال 93 ضرورت نصب فلیتر دوده روی خودروهای دیزلی به عنوان تنها راه حل برای کاهش ذرات معلق خروجی از دیزلی ها به تصویب دولت رسید و از آن پس شماره گذاری دیزلی های بدون فیلتر دوده ممنوع اعلام شد.

اما همه مشکل با این مصوبه حل نمی شد چون جدا از خودروهای دیزلی نو، باید فکری هم به حال خودروهای دیزلی کارنموده و فرسوده در حال تردد می شد. از آنجا که به دلیل نبود بودجه کافی، امکان نوسازی همه این ناوگان وجود نداشت بنابراین بر اساس مطالعات و پایلوت صورت گرفته روی 50 اتوبوس قدیمی تصویب شد که به منظور کنترل انتشار ذرات معلق، روی اتوبوس های کارنموده نیز فیلتر جاذب دوده نصب گردد.

اما شاید این پرسش شکل بگیرد که چرا این همه روی موضوع خودروهای دیزلی و ضرورت نصب فیلتر دوده بر آنها تاکید می گردد؟ به این دلیل که ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون، مهم ترین آلاینده هوا به شمار می رود که شامل عناصر و ترکیبات مختلفی است اما در این میان کربن سیاه یکی از اجزای بسیار خطرناک و ریز این ذرات معلق است که احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد که موتورهای دیزلی و سوخت های فسیلی نقش بسیاری در فراوری کربن سیاه دارند.

حال در چنین شرایطی که هوای تهران به واسطه سیاست های محیط زیستی دولت یازدهم و دوازدهم و همراهی وضعیت جوی، نسبت به سال های نه چندان دور، بهبود یافته است، نمایندگان منتخب این شهر روز گذشته در جلسه علنی شورا تصمیم گرفتند که سهم بودجه ای را که برای خرید فیلتر دوده در نظر گرفته شده بود، حذف نمایند.

محمد علیخانی به عنوان رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران، فیلتر دوده را فاقد کارایی دانسته و گفته بود: بسیاری از اتوبوس هایی که فیلتر دوده را نصب نموده بودند، اقدام به بازکردن آن نموده اند.

ادعایی که با پاسخ و شرح محسن پورسیدآقایی - معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران - در همان جلسه روبرو شد و با بیان اینکه 50 فیلتر دوده روی اتوبوس های تهران نصب شده و 38 عدد آن در حال فعالیت است و باز نشده است، شرح داده بود که چهار فیلتر خراب شده و با توجه به برخورداری از گارانتی باید شرکت اش آن را درست کند و مابقی فیلترها نیز روی اتوبوس هایی بوده اند که از تهران خارج شده اند و قرار است این فیلترها از روی آنها باز و روی اتوبوس های تهرانی نصب گردد.

سازمان حفاظت محیط زیست نیز به این تصمیم شورای شهر تهران واکنش نشان داد و مسعود تجریشی - معاون محیط زیست انسانی این سازمان - در گفت وگو با خبرنگاران اظهارکرد: از همه سیاستگذاران و مجریان در همه سطوح دعوت می کنیم که عطف به تجارب موفق جهانی، اسناد متعدد بالادستی و ضرورت توجه به حفظ سلامت مردم به ویژه در این ایام آلوده اقداماتی انجام دهند که در راستای سیاست ها، مصوبات و قوانین کشور باشد. بدیهی است اگر در اجرای این موارد خلاف قانونی صورت بگیرد، سازمان حفاظت محیط زیست بر اساس قانون هوای پاک الزام دارد که موارد را به قوه قضاییه ارجاع دهد.

وی تاکید نمود: شورای شهر تهران باید مبنای تصمیم خود در مورد حذف بودجه خرید فیلتر دوده را اعلام کند و پاسخ بدهد که در صورت حذف این بند، چه جایگزینی برای کاهش آلودگی خودروهای دیزلی دارد؟ شورای شهر تهران هر تصمیمی که بگیرد باید در مورد اثرات آن بر کاهش آلودگی هوا نیز شرح دهد.

تجریشی تاکید نمود: استفاده از فیلتر دوده برای کنترل آلودگی خودروهای دیزلی، روش آزموده در همه دنیاست و در مصوبات متعدد هیأت وزیران و حتی در مصوبات خود شورای اسلامی تهران هم آورده شده است. اخیرا عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - اظهار داشت که استفاده از فیلتر دوده بخشی از سیاست های سازمان محیط زیست در راستای کاهش آلودگی هوا است بنابراین عطف به قانون هوای پاک، مصوبات هیأت وزیران در سال های 1393 و 1395، آیین نامه های ماده 2 و ماده 8 قانون هوای پاک، استفاده از فیلتر دوده برای خودروهای دیزلی در حال تردد به ویژه ناوگان حمل و نقل عمومی و دیزلی های نو از ابتدای سال 1396 الزامی است و برای حفظ سلامت مردم و حذف خطر سرطان ناشی از دود دیزل ها باید اجرایی گردد.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست در باره نحوه پیگیری و ورود سازمان به این موضوع و تصمیم شورای شهر، گفت: اگرچه سازمان در خصوص مصوبات شوراهای شهر نمی تواند نظر قانونی بدهد و این موضوع در حیطه اختیارات وزارت کشور است اما به عنوان ناظر قانون هوای پاک، حذف دوده سرطان زای دیزل از سیاست های مهم، جدی و بدون تغییر سازمان محیط زیست است که هم در خصوص دیزلی های در حال تردد و هم در خصوص دیزلی های نو اعمال می گردد. به همین علت از همه سیاستگذاران و مجریان در همه سطوح دعوت می کنیم که با توجه به تجارب موفق جهانی، اسناد متعدد بالادستی و ضرورت توجه به حفظ سلامت مردم به ویژه در این ایام آلوده اقداماتی انجام دهند که در راستای قوانین کشور باشد. بدیهی است اگر در اجرای این موارد خلاف قانونی صورت بگیرد، سازمان محیط زیست بر اساس قانون هوای پاک الزام دارد که موارد را به قوه قضاییه ارجاع دهد.

به گزارش خبرنگاران، با توجه به اهمیت اجرای مصوبه نصب فیلتر دوده روی خودروهای دیزلی به منظور کاهش ذرات آلاینده و تاکید کارشناسان حوزه آلودگی هوا بر این موضوع، شورای شهر تهران موظف است برای افکار عمومی روشنگری کند که چرا اقدام به حذف بودجه خرید فیلتر دوده نموده است؟ اعضای شورای تهران اگر مدعی هستند که فیلتر دوده کارایی ندارد حتما باید نتایج مطالعات میدانی خود را هر چه سریع تر منتشر کند و به قضاوت علمی بگذارد.

بعد از سال ها کار کارشناسی در مورد اثرگذاری فیلتر دوده، چه در ایران و چه در کشورهای پیشرفته، حق ماست که بدانیم شورای شهر تهران بر اساس کدامین مبنای علمی تصمیم به حذف بودجه خرید فیلتر دوده گرفته است؟

انتظار می رود از شورای شهر در توجه به دو موضوع توسعه حمل و نقل عمومی و مبارزه با آلودگی هوای تهران که از دغدغه های شهروندان و محورهای اصلی برنامه انتخاباتی آنها بود، به نظرات کارشناسان و سازمان های متولی از جمله سازمان محیط زیست بیشتر مدنظر قرار دهد و به ضرورت توسعه سایر ناوگان حمل و نقل عمومی و حل مسائل آنها به اندازه توسعه مترو توجه بیش از پیش داشته باشد.

خبرنگاران- زینب رحیمی