افزایش خلاقیت به یاری بیوفیدبک EEG - مجله آیرخ

به گزارش خبرنگاران، مطالعات مختلفی که درباره ویژگی های الکتروآنسفالوگرافی و بهبود عملکرد در حوزه های مختلف ورزشی، شناختی و هنری انجام گرفته اند، نشان می دهند که بین عملکرد افراد حرفه ای و مبتدی در مهارت های شناختی تفاوت وجود دارد.

یکی از عوامل شناختی مهم در ورزش خلاقیت است. رویکرد عصب شناختی مهم ترین رویکردی است که در این حوزه جامع ترین و کامل ترین نظریه ها را در باب خلاقیت ارائه داده است. در این رویکرد از تکنیک های تصویربرداری مغزی به منظور یافتن پایه های شناختی خلاقیت استفاده شده است.

به گفته متخصصین، باوجوداینکه توسعه درک ما از الگوی امواج مغزی منجر به شناسایی امواجی مانند SMR، بتا و آلفا / تتا در حوزه خلاقیت شده است، اما در حیطه های ورزشی مطالعات بسیار اندکی به آنالیز امواج مغزی در حین خلاقیت پرداخته اند. به همین دلیل، بیوفیدبک EEG، نوعی بیوفیدبک امواج مغزی است که به وسیله آن، فرد بازخوردهایی از سیگنال های درون داد را دریافت می نماید که مربوط به فعالیت های عصبی زیر قشری وی است.

در این روش تأثیری که بر سیستم عصبی فرد گذاشته می گردد، موجب می گردد تا وی با تنظیم فعالیت الکتریکی مغز، وضعیت روان شناختی خود را تغییر دهد. درواقع، بیوفیدبک EEG منجر به افزایش توجه و تمرکز، کنترل احساسی به دنبال صدمات و آسیب های مغزی و افزایش تعادل در حرکات و اجراهای مختلف می گردد.

در رابطه با این موضوع، پژوهشگری از دانشگاه هنر اسلامی تبریز در مطالعه ای تحقیقاتی، اثربخشی بیوفیدبک EEG را بر خلاقیت و امواج مغزی گروهی از ورزشکاران مورد آنالیز قرار داده است.

این مطالعه نیمه تجربی، روی تعدادی از دانشجویان پسر ورزشکار (فوتبالیست) از دانشگاه های دولتی، پیغام نور و آزاد شهر تبریز صورت گرفته است.

یافته های این پژوهش نشان می دهد که استفاده از تکنیک بیوفیدبک EEG به طور قابل توجهی باعث افزایش خلاقیت در افراد می گردد.

بر این اساس یزدان موحدی، محقق دانشکده طراحی اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز به عنوان مجری این پژوهش می گوید: در تبیین این یافته ها می توان گفت که تحریک مغزی، فعالیت الکتریکی مغز، ترکیب، ترشح و فعالیت نوروتروفین ها را افزایش می دهد که این امر خود به پیوستگی و اتصال سیناپسی بیشتری منتهی می گردد. درواقع مکانیسم اثربخشی این روش بر این اساس است که مغز دائماً سازش پذیر است و قابلیت بالایی برای یادگیری دارد و می تواند یاد بگیرد تا امواج خود را تغییر دهد.

به گفته این محقق: با توجه به تأثیرات مثبت این روش بر افزایش خلاقیت و موج بتای مغز، این مطالعه نشان داد که نوروفیدبک می تواند به عنوان یک روش مؤثر برای دستیابی به عملکرد بهینه در تکالیف شناختی مورد استفاده قرار گیرد.

موحدی به منظور افزایش اثربخشی نتایج پژوهش خود که در نشریه پرستار و پزشک در رزم منتشر شده اند، پیشنهاد می دهد: در مطالعات آینده، دوره های پیگیری چندماهه وجود داشته باشد تا معین گردد آیا تغییرات مغزی به وجود آمده در اثر بیوفیدبک EEG با گذشت زمان ماندگار هستند یا خیر. همچنین پیشنهاد می گردد که پژوهش های مشابهی بر روی افراد سنین دیگر نیز اجرا گردد.

مجله پرستار و پزشک در رزم یک فصلنامه علمی پژوهشی با موضوع پرستاری نظامی، روان پزشکی و روانشناسی نظامی، طب رزمی و بیماری های عفونی است که توسط اداره بهداشت و درمان نزاجا و با همکاری دانشگاه علوم پزشکی ارتش چاپ می گردد.