درخت ها در گل مانده اند - مجله آیرخ

به گزارش خبرنگاران، روزنامه ایران نوشت: چند روز قبل پای درددل کشاورزان معمولانی نشستیم. کشاورزانی که تأکید نموده بودند: سیل همه زیرساخت های کشاورزی شهرشان را برده. این گزارش روز 28 اردیبهشت با تیتر اشک هایی به درشتی انجیر منتشر شد. گزارشی که در آن تأکید شده بود زندگی 80 درصد مردم معمولان لرستان و اطرافش به زمین های کشاورزی وابسته است و درحال حاضر معیشت آن ها در خطر قرار گرفته است.

کشاورزان معمولانی در این گزارش تأکید نموده بودند مردم معمولان به سختکوشی معروفند، ولی خیلی هایشان این روز ها نمی دانند چه نمایند؟ سیل لرستان به شکلی اساسی و عمیق به باغ ها و مزارع آسیب زده و تأسیسات را شسته و برده و انگار مسئولان هم فراموش شان نموده اند.

اما سید علی محققی، رئیس مرکز اطلاع رسانی وزارت کشاورزی تأکید می نماید که وزارت کشاورزی این کشاورزان را نه تنها فراموش ننموده که در آخرین بازدید میدانی شان از منطقه رسیدگی به امور کشاورزان و باغداران معمولانی را در اولویت کاری خود قرار داده است: در سیل فروردین ماه سال جاری بیش از هزار و 500 میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی لرستان وارد شد و زیرساخت ها بویژه ایستگاه های پمپاژ، شبکه برق ایستگاه ها، پمپ های فردی و سیار، کانال های آبرسانی، جاده های دسترسی به مزارع و تأسیسات، صدمه جدی دید که مجموع خسارت ها نیز بالغ بر 770 میلیارد تومان برآورد شده است.

مسئولان پمپ های آب معمولان هم در تبادل نظر با ما بار ها تأکید می نمایند که هریک از الکتروموتور ها تا 50 هکتار زمین کشاورزی را آبیاری می نموده و حالا همه این پمپ ها و لوله های آبرسانی آسیب دیده اند. کشاورزان می گویند در سیل اخیر استان لرستان 100 پمپ آب آسیب دیده و اگر وضعیت خیلی زود اصلاح نگردد، بسیاری از زمین های کشاورزی می سوزند و خشک می شوند.

محققی در این باره می گوید: سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان برای نجات باغ ها و مزارع کشاورزی و رساندن به موقع آب به زمین های تشنه، منتظر تخصیص و تأمین اعتبار و صرفاً پرداخت خسارت به کشاورزان نمانده است و به روش های مختلف در کوشش است که مسائل کشاورزان خسارت دیده بخصوص راه اندازی ایستگاه های پمپاژ آب را حل نماید. بر این اساس از ابتدای بحران، مدیریت آب و خاک جهاد کشاورزی استان مأمور تأمین زیرساخت برای نجات باغ ها و مزارع خسارت دیده و تشنه شد و یکی دیگر از مدیران ارشد با سابقه و تجربه سازمان نیز با استقرار تمام وقت در پلدختر مأمور رصد نارسایی ها و یاری جهادی برای تأمین احتیاج ها شده است.

وی می گوید: طی یک ماه گذشته تعمیر 130 الکتروپمپ و متعلقات، تعمیر بیش از 90 ترانسفورماتور برق، تأمین چندهزار متر لوله، خرید چندین دستگاه ترانسفورماتور و الکتروپمپ، یاری به راه اندازی ده ها ایستگاه پمپاژ، ایجاد و بازسازی ده ها کیلومتر جاده دسترسی به باغ ها و مزارع و ایستگاه ها و همچنین تحویل امانی ده ها الکتروپمپ و… فقط بخشی از اقدامات جهادی جهاد کشاورزی برای تسریع در آبرسانی به باغ ها و نجات کشاورزی پلدختر بوده است.

عمده اقدامات صورت گرفته در واقع خارج از عرف سازمانی و حالت معمول اداری و با ایجاد تعهدی بالغ بر 45 میلیارد ریال از سوی سازمان جهاد کشاورزی استان نزد تعمیرکاران، پیمانکاران، ماشین داران و… در کنار تعامل روزانه با آن ها و با کشاورزان است.

وی همچنین درباره انجیرستان ها و برنامه های ویژه نجات در این باره خبر می دهد: در موضوع گل و لای رسوب شده در انجیرستان ها، از آخرین روز های فروردین ماه، مدیریت ترویج و مشارکت مردمی سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان با فراخوان سراسری پویش مردمی نجات انجیرستان را راه اندازی کرد که هدف آن مشارکت گروه های مختلف مردمی بود تا این درختان پرثمر که هرکدام بخشی از معاش کشاورزان منطقه را تأمین می نمایند، ایستاده نمیرند و به یاری مردم، باغ های مدفون در گل نجات پیدا نمایند. متعاقب این فراخوان بیش از 500 نفر از نیرو های مردمی گروه های جهادی از سراسر کشور که از نجات منازل سیل زدگان فارغ شده بودند به یاری انجیرستان ها آمدند. همزمان ده ها دستگاه لودر، مینی لودر، بیل مکانیکی، کامیون حمل خاک و… نیز از سوی جهاد کشاورزی تأمین و راهی باغ های انجیر شد.

اسکندر کوشکی، در معمولان باغ انجیر دارد. او هم تأکید می نماید این روز ها مسئولان به روستای دمرود آبگینه سر زده و کوشش نموده اند گل و لای پای درختان انجیر را پاک نمایند، اما برای روستا های دیگر هنوز کاری نشده است: باغ انجیر من 500 درخت 40 ساله داشت که 300 تایش را سیل برده و 200 درخت هم برایم باقی مانده. برای آبیاری این 200 درخت نمی دانی چه مصیبتی می کشم؛ از این همسایه آب بگیر از آن یکی آب قرض کن… امیدوارم تجهیزاتی را که برای روستای دمرود آوردند و از آن ها برای تخلیه گل استفاده کردند به روستا ها و جا های دیگر هم ببرند. برای ما برداشتن گل و لای ساده نیست، یعنی کاری نیست که از عهده کشاورز بربیاید. از آن طرف خانه سه برادرم را که با آن ها شریکم آب برده و آن ها هم ترجیح می دهند برای خانه و کاشانه شان کاری نمایند نه اینکه برای پیدا کردن بیل مکانیکی و… به این در و آن در بزنند. بیشتر امکانات به پلدختر می رسد و ما در معمولان محروم می مانیم.

محمد، دیگر باغدار معمولانی هم از نرسیدن آب به انجیرزارش گلایه دارد: می دانم که مردم را هم دعوت نموده اند برای انجیرزار ها و نجات شان دست به کار شوند، حتی گاهی مسئولان فکر می نمایند ما کشاورزان دست روی دست گذاشته ایم و کاری نمی کنیم، اما چه کسی می تواند از درخت های باغش که حکم بچه هایش را دارند، بگذرد. آن هم انجیر سیاه که ریشه اش سطحی است و آب زیادی می خواهد و دو روز یک دفعه احتیاج به آبیاری دارد. درخت هایی هم که توی گل و لای مانده اند، نجات دادن شان کار ما نیست. اگر به دادشان نرسند، نفس شان می گیرد و تمام می شوند.

کوشکی که مسئول یکی از پمپ های آب معمولان هم هست می گوید: هر روز جنگ اعصاب داریم. هر روز کشاورزی زنگ می زند که آب زمین ما چه شد؟ حق هم دارند. کشاورز یک هکتار دو هکتار زمین گرفته مثلاً صیفی جات کاشته و کود و بذر خریده و حالا مانده چه کند. مردم شهر ما حال خوبی ندارند؛ یک مرتبه زندگی 60 ساله شان در چشم برهم زدنی زیر آب رفته. الان جهاد کشاورزی به ما یک الکتروموتور امانت داده و بابتش سفته سه ماهه گرفته. راه اندازی تجهیزات خودمان هم به این راحتی ها نیست مثلاً هر قطعه اش 90 تا 100 میلیون تومان هزینه دارد. در هر حال ما کوشش کردیم به مزارع صیفی با همین موتور آب برسانیم، اما اگر باغ های انجیر زودتر آبرسانی نشوند، تا پاییز خشک می شوند.

محققی تأکید می نماید درختان انجیر که یک تا نیم متر زیر خاک رفته اند نجات پیدا می نمایند و لودر های کوچک مخصوص این کار در حال خاکبرداری هستند. همچنین خاک آبرفتی و حاصلخیزی که در سیل شسته شده بوده جمع آوری و به زمین ها بازگردانده شده. به گفته او آب گرفتگی و خسارت سیل در گلستان قابل مقایسه با خسارات وارده در سیل لرستان نیست چراکه در گلستان بیشتر به تولیدنماینده ها ضربه وارد شد، اما در لرستان زیرساخت ها آسیب دید و سیل به معنای واقعی زیرساخت ها را شست و برد.

به گفته وی، در این شرایط مسئولان دولتی مجبور به دو کار بودند؛ اقدامات اورژانسی و زیرساختی. در مرحله اقدامات اورژانسی مزارع صیفی و باغ ها آبیاری شد و هر چه پمپ دولتی وجود داشت به کشاورزان امانت داده شد و این طبیعی است که برای یک پمپ 500 میلیونی سفته دریافت گردد. در برنامه های بلند مدت هم باغ به باغ خسارت های کشاورزان شناسایی شده و با پرداخت غرامت و یاری بلاعوض و وام کم بهره خسارت های وارده به کشاورزان جبران می گردد.

کشاورزان معمولانی می گویند سیل فقط خانه هایشان را نبرده بلکه تیشه به ریشه زندگی شان زده. آن ها می خواهند انجیرستان ها دوباره نفس بکشند.