عاطفه گمشده ای است درونی؛ شاید روزی دوباره پیدایش کنیم! - مجله آیرخ

عاطفه در غبار شامل 11 داستان کوتاه است و همانطور که نویسنده در مقدمه کتاب عنوان نموده است: در نگارش و پرداخت داستان ها از هر گونه تعقید لفظی، اطناب، زشت نمایی و هرزه گویی پرهیز شده است. درواقع همه چیز با بیانی ساده و موجز و برشی کوتاه از زندگی قهرمانان داستان ها با درونمایه انسانی و ارزش های اخلاقی عنوان شده است.

خداد ابراهیمی از داستان نویسان و مترجمان و روزنامه نگاران پیشکسوت ایلامی است و این کتاب، نخستین اثر چاپ شده او در قالب داستان کوتاه در دهه هشتاد است. عاطفه در غبار نخستین داستان مجموعه عاطفه در غبار است که عنوان مجموعه هم برگرفته از این داستان است.

عاطفه در غبار عنوان زیبا و قابل تأملی است که تداعی گر مفاهیمی چون: عاطفه و مهرورزی و بی مهری و سنگدلی روزگار است. داستان حول محور عاطفه و دیالوگ هایی است که در فضای یک خانواده روایت می شود. داستان با این جمله کوتاه آغاز می شود:

عاطفه را باید می کشتیم!

و ناخودگاه ذهنت آبستن سوال های زیادی می شود و عاطفه ای که در ذهن داشته بودی را می گذاری و به دنبال عاطفه ای می گردی که وجودی عینی دارد و نفس می کشد و حرف از کشتن اوست!

عاطفه را باید می کشتیم، یعنی همه اعضای خانواده و فامیل، این تصمیم را گرفته بودند که عاطفه بیچاره را سر به نیست کنیم. آگهی ترحیم، چند تکه پارچه سیاه، دیگ طباخی، و اسباب و لوازم مراسم ختم. حالا مانده بود که با چه روشی عاطفه را بکشیم، خفه اش کنیم، سم به خوردش بدهیم و یا… تازه کی باید داوطلب این کار باشد. کی دل و جرأت این کار را دارد؟!

آغاز داستان از زبانی برادری روایت می شود که خواهری به نام عاطفه دارد و در خانواده به عنوان موجودی اضافی نگریسته می شود که باید هر چه زودتر سر به نیست شود. در ادامه داستان دایی جابر عضوی از خانواده است که مدام درصدد ترغیب دیگران، پدر خانواده، هاجر، خواهر عاطفه و برادر به کشتن عاطفه است:

دایی جابر در مقام تشویق پدر گفت: مرحبا، آفرین به این شهامت. این شد یه تصمیم عاقلانه. بابا من خیلی وقت پیش این گفته بودم این یک مشت گوشت و استخونو می خواین چیکار؟! خلاصش کنید. راحتش کنین طفلکی رو…

و در ادامه داستان قرعه سر به نیست کردن عاطفه به نام هر کس که می رسد، عاطفه ای درونی مانع از قتل عاطفه می شود:

حرف های دایی جابر ناتمام مانده بود که پدر به طرف اتاق عاطفه رفت. از پشت پنجره چوبی می شنیدم که پدر خطاب به عاطفه گفت: دخترم عاطفه؟! منو ببخش بابا! می خوام از این زندگی نکبت بار خلاصت کنم. این را گفت و پتو را از روی عاطفه کنار کشید. دست های لرزانش را به سوی گلوی عاطفه دراز کرد. چند لحظه همانطور ماند و کاری نکرد، انگار دردی سنگین قلب پدر را می آزارد. ناگهان فریادی کشید: نه، نه من این کار را نمی کنم. مگه من قاتلم؟! اون هم قاتل دختر خودم

در ادامه داستان مادری سر می رسد که بر دایی جابر که نمادی از سنگدلی است، عتاب می نماید و عاطفه مادری اش را نثار عاطفه می نماید:

من یه موی عاطفه رو با همه شماها عوض نمی کنم. خودم نوکرش میشم. مثل همواره، مثل سی سال گذشته.با عشق تمام، با همه وجودم

و باز مادر است:

خوش به حالت عاطفه که چیزی را نمی بینی،چیزی را نمی شنوی جهان از سنگدلی وقساوت پر شده

در این داستان، مادر نماد مهر و عاطفه است و پیوند عاطفی مادر و عاطفه به خوبی به تصویر کشیده شده است:

مادر عاطفه را کول می نماید و در میان حیاط چرخی می زند، عاطفه جون! با این خونه خداحافظی کن دخترم. با این حوض ماهیها، با این جماعت، با این درخت عناب، با همه این ها خدا حافظی کن دخترم.

مادر بدن بی حس و خاموش عاطفه را مثل گنجی پر از ارزش کول کرد و از خانه خارج شد. کوچه از مادر و عاطفه خالی بود.

و در قیاسی دیگر نویسنده عاطفه را مادری می داند که منبع امن عاطفی و روانی انسان ها می تواند باشد و همچنین گنجی ارزشمند که ارزشی ورای تصور دارد.

داستان عاطفه در غبار روایت عاطفه ای است که در غبار بی مهری و سنگدلی نفس می کشد! به تعبیر دیگر عاطفه عاطفه ای درون ماست که این روز ها رفته رفته به فراموشی می رود. از نگاه دیگر عاطفه گمشده ای است درونی، شاید روزی دوباره پیدایش کنیم!

یادآوری می شود، خداداد ابراهیمی، متولد 1341 در ایلام، بازنشسته آموزش و پرورش، مؤلف کتاب های: هروله تا عرش (خاطرات یک زائر پیاده از مهران تا کربلا)، دریچه ای به تاریخ مطبوعات ایلام ‫، یادنوشت های محلی (گزیده یادداشت های مطبوعاتی)، ترجمه کتاب هیچ چیز شبیه کربلا نیست، مولف هادی المدرسی، ق ص ه ه ای م ردم ای لام (م ج م وع ه داس ت ان ب ر اس اس ادب ی ات ش ف اه ی م ردم ای لام ) دای ره آت ش و ت رک ش (ب رگ رف ت ه از خ اطرات طرح روای ت ع ش ق) (دفتر چهارم) ترجمه آثاری همچون: البجعات المتوحشات (غازهای وحشی)، اللص و الکلاب (سارق و سگ ها) و مجموعه اشعار مصطفی الغماری الجزایر و... است.