استاد عدالتی؛ ستاره نجوم ایران
به گزارش مجله آیرخ، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در خراسان رضوی، محمدتقی عدالتی شعرباف، استاد دانشگاه فردوسی مشهد، ستاره شناس و محقق برجسته نجوم و اخترفیزیک 31 تیرماه سال 1324 در شهر مشهد به جهان آمد. پدرش شعرباف (نساج) و از خانواده های اصیل یزدی بود که به مشهد مهاجرت نموده بودند.
او پس از گذراندن تحصیلات دوره ابتدایی در دبستان طوسی و دوره متوسطه در دبیرستان پریزاد مشهد و اخذ دیپلم و سپس گذراندن دوره سپاه دانش در یکی از روستاهای قوچان، در سال 1347 وارد مقطع کارشناسی رشته فیزیک در دانشگاه فردوسی مشهد شد و در سال 1350 پس از اخذ مدرک لیسانس، با سمت کارشناس آزمایشگاه فیزیک، در دانشکده علوم مشهد آغاز به کار کرد.
وی در سال 1353 برای ادامه تحصیل در گرایش کیهان شناسی به لندن رفت و پس از دو سال پیروز به دریافت مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه دورهام شد. سپس برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری رشته نجوم و اختر فیزیک به دانشگاه منچستر انگلستان رفت و در سال 1357 از رساله خود با اسم معین عناصر هندسی و فیزیک ستارگان دوتایی دفاع کرد و به کسب درجه Ph.D نایل آمد. او پس از بازگشت به ایران در سال 1358 با مرتبه استادیاری به عضویت دانشکده علوم عایدی و از آن پس در دانشگاه فردوسی مشهد به تدریس و پژوهش در حوزه فیزیک و نجوم پرداخت.
عدالتی به منظور گذراندن دوره مطالعاتی در نبراسکای آمریکا و عضویت در مجامع بین المللی، به آمریکا سفر کرد و در سال 1367 به ایران بازگشت و تحقیقات و مطالعات علمی خود را وسعت داد. شرکت در سمینارها و کنفرانس های علمی داخلی و خارجی، تألیف و ترجمه کتاب هایی با موضوع نجوم و اختر فیزیک، اجرای چندین طرح تحقیقاتی، برپایی کنفرانس ها و همایش ها، آموزش نجوم، تأسیس رصدخانه و همکاری با مجامع علمی- پژوهشی داخل و خارج کشور، موجب شد تا وی در سال 1382 به اسم استاد نمونه کشوری برگزیده گردد و چندین لوح سپاس و تقدیرنامه از مراکز علمی و پژوهشی داخلی و خارجی دریافت کند.
او عضو انجمن فیزیک ایران و انجمن ستاره شناسان ملی ایران بود. بعلاوه ریاست رصدخانه دانشگاه فردوسی و مرکز تقویم کشور را هم بر عهده داشت. عدالتی موسس و رییس انجمن نجوم آماتوری آسمان طوس هم بود.
از محمدتقی عدالتی بیش از 50 اسم تألیف و ترجمه با موضوع نجوم و اختر فیزیک، اوقات شرعی، استهلال و تهیه و تنظیم تقویم به جای مانده است که از این تعداد، 34 اسم آن در 10 سال همکاری ایشان با بنیاد پژوهش های اسلامی به چاپ رسیده است.
از این استاد 17 مقاله به زبان انگلیسی در نشریات معتبر کشورهای خارجی و مجامع بین المللی و 26 مقاله به زبان فارسی به چاپ رسیده است. شرکت در بیش از 35 سمینار و کنفرانس علمی داخلی و خارجی و ارائه و اجرای بیش از 16 طرح پژوهشی علمی و عضویت در 42 سازمان علمی - پژوهشی داخلی و خارجی از دیگر افتخارات زندگی علمی و پربار وی به تعداد می آید. برخی از کتاب های تألیفی مرحوم عدالتی به اسم کتاب دانشگاهی در رشته نجوم و اخترفیزیک تدریس می گردد.
پایان او در پنجاه و نهمین سال زندگی اش پس از 10 روز حالت اغما در 19 شهریور 1383 در بیمارستان امام رضا (ع) مشهد چشم از دنیا فروبست.
محمدتقی عدالتی شعرباف در اظهارنظری گفته است:
اگر این راه را برای تحصیل انتخاب کردند، راهی مادی نیست. اگر به خاطر مادیات وارد این راه شده اند، اشتباه نموده اند. دنبال علم بودن راه مادی نیست. ما تجربه داریم و در خارج هم دیده می گردد که تحصیل نموده ترین افراد فقیرترین افراد هستند. علم و تحصیل راه عشق و علاقه است. خدا رحمت کند آقای امینیان را که چندین سال پیش به ما درس می دادند در کلاسی گفتند اگر شما خیلی خوب شوید امینیان می شوید؛ یعنی یک دکتر و استاد دانشگاه می شوید و می خندیدند و می گفتند تمام زندگی من یک ماشین پیکان است و می گفتند اگر برای علم آمده اید ادامه دهید. با توجه به اینکه مملکت ما احتیاج دارد روی مسائل علمی با علاقه کارکنیم و خودمان را برای مملکت بدانیم. برخی ها به من انتقاد می کردند که چرا در منچستر نماندی چون برای من هم آمریکا و هم انگلیس کار بود اما ما مدیون این مملکت هستیم و توصیه می کنم به دانشجویانی که بعدا فارغ التحصیل می شوند، غرب، آش دهن سوزی نیست و باید به مملکت خود خدمت نمایند.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران