معاون وزیر علوم: تا سه سال آینده عربستان به راحتی در فراوری علم از ایران جلو می زند - مجله آیرخ

به گزارش مهر، پیمان صالحی در اجلاس رؤسای دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و پارک های علم و فناوری کشور که با موضوع آنالیز مسائل مختلف آموزش عالی در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی در حال برگزاری است، با اشاره به سهم تحقیق و توسعه از فراوری ناخالص داخلی در کشورهای مختلف گفت: کره جنوبی به فراوری ناخالص داخلی 1.6 تریلیون دلار رسیده است و بیشترین هزینه را کره جنوبی در این حوزه انجام می دهد.

وی اضافه نمود: کشورهای مختلف به خاطر اینکه خیرات و برکاتی از تحقیق و توسعه دیده اند این هزینه را انجام می دهند. شرایط سهم تحقیق و توسعه در فراوری ناخالص کشور ما در سال های گذشته معین است. در برنامه ششم توسعه سهم تحقیق و توسعه از فراوری ناخالص داخلی چهار درصد هدف گذاری شده بود که دو درصد آن سهم دولت و دو درصد سهم بخش خصوصی بود.

هیچ وقت بودجه درست و حسابی دولتی به تحقیق و توسعه اختصاص داده نشده است

صالحی اظهار کرد: من 27 سال در حوزه پژوهش و فناوری مسئولیت اجرایی داشتم، هیچوقت به یاد ندارم در این 27 سال بودجه درست و حسابی دولتی به تحقیق و توسعه اختصاص داده باشیم. پس چگونه باید مدیریت انجام دهیم؟

معاون پژوهشی وزارت علوم به گزارش بانک جهانی کشورها از بودجه تحقیق و توسعه اشاره نمود و گفت: در همه کشورهای جهان سهم تحقیق و توسعه از فراوری ناخالص داخلی در حال افزایش است. متأسفانه ما در پایین نمودار قرار داریم.

کشوری که نیم درصد GDP را سرمایه گذاری نموده و از 850 مقاله به 78 هزار مقاله رسیده، این تنها کار ایرانی ها است

صالحی با اشاره به رتبه علمی کشور گفت: اینکه ما در 25 سال، از رتبه 58 فراوری علم جهان به رتبه 15 رسیده ایم، نتیجه این است که ضریب تبدیل محصول به سرمایه اولیه در هیچ کشوری مثل ایران نبوده، نیست و نخواهد بود. کشوری که نیم درصد GDP را سرمایه گذاری نموده و از 850 مقاله به 78 هزار مقاله رسیده، این تنها کار ایرانی ها است.

به گفته وی الان که سال اقتصاد دانش بنیان است، اگر به سرمایه گذاری توجه نداشته باشیم، به نتیجه نخواهیم رسید.

صالحی با بیان اینکه گزارش کامل شرایط پژوهشی کشور به مقامات ارائه شده است، گفت: در فراوری علم، ما از ترکیه عقب بودیم و شش، هفت سال پیش، رتبه ترکیه را گرفتیم ولی دوباره ترکیه به ما رسیده است. در 2021 ما دوباره در فراوری علم با ترکیه تلاقی پیدا کردیم.

شیب رشد علمی عربستان نشان می دهد سه سال دیگر ما را در فراوری علم راحت رد می نماید

وی ادامه داد: شیب رشد علمی عربستان نیز نشان می دهد که عربستان اگر با همین شیب ادامه دهد، سه سال دیگر ما را راحت رد می نماید. عربستان سرمایه گذاری زیادی در این حوزه انجام داده ولی بعضی می گویند که اینها مقاله و پژوهشگر می خرند. با این حال هر کاری که می نماید در حال پیش روی هستند و حواسمان باید به این موضوع باشد. تا 5 سال دیگر تمام مجلات پولی خواهند شد.

معاون پژوهشی وزیر علوم خاطرنشان کرد: تا حدود 5 سال آینده تمام مجلات درجه یک جهان پولی خواهند شد. این توافقی است که ناشران بین المللی باهم انجام داده اند. یعنی باید اوپن اکسس (دسترسی باز) شویم و اگر می خواهیم به 100 هزار و 120 هزار مقاله در سال برسیم باید برای هر مقاله 500 تا هزار دلار پرداخت کنیم و این احتیاج به پیش بینی دارد.

وی با بیان اینکه ما از نظر دسترسی آزاد به مقالات از کشورهای دیگر پایین تر هستیم، گفت: دلیلش این است که نمی توانیم این 500 تا هزار دلار مبلغ را برای مقاله پرداخت کنیم.

صالحی اظهار امیدواری کرد که تا سرانجام سال در خصوص بودجه پژوهشی خبر خوبی با اذن رهبری بدهد.

استفاده از ظرفیت ماده 13 قانون جهش دانش بنیان برای دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و پارک های علم و فناوری

وی پیشنهاد استفاده از ظرفیت ماده 13 قانون جهش دانش بنیان را به رؤسای دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و پارک های علم و فناوری داد و اضافه نمود: در تاریخ جمهوری اسلامی ما چنین قانونی به نفع دانشگاه ها و پژوهشگاه ها نداشتیم. دانشگاه ها موظف هستند که کارگروه ارتباط با صنعت را تشکیل دهند. ولی این کارگروه در بسیاری از دانشگاه ها و پژوهشگاه ها ایجاد نشده است.

صالحی تاکید نمود: رؤسا نباید اتاق نشین باشند و باید به سمت صنایع بروند و آنها را از آئین نامه ها مطلع نمایند تا بتوانند قراردادهای ارتباط با صنعت را افزایش دهند.

وی به آمار قراردادهای ارتباط با صنعت دانشگاه ها در سال 1401 اشاره نمود و گفت: تا الان 10 هزار و 800 قرارداد ارتباط با صنعت داشتیم و مبلغ این قراردادها 4 هزار و 700 میلیارد تومان بوده است. با توجه به ظرفیت اعضای هیئت علمی، این شرایط خوبی نیست و قابل دفاع نیست و از کل 27 هزار نفر اعضای هیئت علمی، تنها 6 هزار و 300 نفر قرارداد ارتباط با صنعت دارند. از ظرفیت وقف در آموزش عالی استفاده نکردیم.

در استفاده از ظرفیت وقف در آموزش عالی در حد صفر هستیم

معاون پژوهشی به موضوع وقف در آموزش عالی اشاره نمود و گفت: ما در استفاده از ظرفیت وقف در آموزش عالی در حد صفر هستیم.

وی اظهار کرد که در سال 2021 دانشگاه هاروارد 53 میلیارد دلار به وسیله donation به دست آورده است. بودجه کل وزارت علوم و تمام دانشگاه ها یک میلیارد دلار نیست. چند صد میلیون دلار از این donation از خارج از آمریکا بوده است.

صالحی با بیان اینکه خیرهای ما و سازمان اوقاف دانشگاه ها را نمی شناسند، گفت: مردم ما از نظر عقیدتی به وقف اعتقاد دارند ولی نمی دانند که می توانند در این حوزه وقف انجام دهند. باید در خصوص این موضوع فرهنگ سازی انجام گردد و از ظرفیت قانونی و فتوا در این حوزه استفاده گردد. باید توجه داشته باشیم که بودجه دولتی اجازه نمی دهد از یک سطحی بالاتر پرواز کنیم.

دانشگاه ها نباید از حضور در یوتیوب و پلتفرم ها ممنوع شوند

معاون پژوهش وزیر علوم در بخش دیگر سخنرانی خود به اهمیت رؤیت پذیری در حوزه علم و فناوری اشاره نمود و گفت: رؤیت پذیری این است که کاری کنیم در جامعه ما یک سری افراد، مراکز و مقاله ها شناخته شوند و دیده شوند. مردم چقدر دانشمندان و پژوهشگران ما را می شناسند؟ در خارج از کشور چقدر ما را می شناسند؟ اینها همه در حوزه رویت پذیری است.

وی ادامه داد: الان دانشجویان ما فارغ التحصیل می شوند و سریع دانشگاه های خارجی و فاندهای آنها را پیدا می نمایند و با دو ایمیل از کشور می روند! و اینگونه مثل آب خوردن بچه های ما را می برند.

وی به اهمیت حضور در شبکه های اجتماعی برای افزایش رؤیت پذیری اشاره نمود و شرح داد: برای مثال یوتیوب در ایران ممنوع است ولی دانشگاه های ما نباید از حضور در یوتیوب و پلتفرم ها ممنوع شوند. همانطور که مقامات ما در این پلتفرمها حضور دارند، چرا دانشگاه ما و پژوهشگاه ما نباید حضور داشته باشد؟ باید مجوزهای این موضوع را بگیریم. کسی که رویت پذیر نیست، وجود ندارد.