تبعات تاخیر در فرایند درمان ناباروری، توصیه به خانم ها

به گزارش مجله آیرخ، عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، گفت: تأخیر در فرایند درمان ناباروری شانس موفقیت درمان را کاهش می دهد.

تبعات تاخیر در فرایند درمان ناباروری، توصیه به خانم ها

به گزارش ، سهیلا انصاری پور، زمان آغاز درمان را عاملی کلیدی در درمان ناباروری دانست و افزود: نخستین نکته ای که زوج ها باید بدانند و بر اساس آن برای درمان ناباروری اقدام کنند، تعریف ناباروری است که در آن هم عامل زمان بسیار مهم است.

در زوجی که سن خانم زیر 35 سال است، ناباروری به یک سال اقدام ناپیروز برای بارداری اطلاق می شود. اما اگر سن خانم بین 35 تا 40 سال باشد، این مدت به 6 ماه کاهش می یابد. در خانم های بالای 40 سال نیز درمان اصلاً نباید به تأخیر بیفتد و باید بلافاصله آغاز شود.

این فلوشیپ ناباروری یادآور شد: البته این بازه های انتظار برای زوج هایی است که مشکل زمینه ای یا عوامل خطرساز ناباروری را ندارند. منظور از عوامل خطرساز عواملی مانند سابقه ناباروری در خانواده، سابقه سقط مکرر، سابقه ابتلا به اندومتریوز در خودِ خانم یا خانواده اش، سابقه یائسگی زودرس در خانواده، سابقه ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، سابقه جراحی در ناحیه لگن در خانم، سابقه آسیب به بیضه و سابقه ابتلا به واریکوسل در آقا است. در چنین مواردی باید هرچه زودتر برای درمان ناباروری اقدام کرد.

انصاری پور، گذشت زمان را یکی از عوامل تشدید کننده ناباروری دانست و گفت: متأسفانه برخی از زوج ها به دلایلی مانند مسائل مالی، دشواری رفت وآمد و یا توصیه های نادرست اطرافیان، به سراغ درمان های متفرقه و بی اثر می فرایند و با این کار شانس درمان مؤثر را از دست می دهند. هرچه زمان بیشتری از ناباروری گذشته باشد، احتمال تشدید علت ناباروری و دشوارتر شدن و پرهزینه تر شدن درمان بیشتر می شود. برای نمونه، اگر زوجی که علت ناباروری شان کاهش تعداد اسپرم آقا است و به همین دلیل انجام لقاح خارج رحمی (IVF) برای آنها ضروری است، وقتی سن خانم زیر 35 سال است برای درمان مراجعه کنند، شانس پیروزیت درمان برایشان به مراتب بیشتر از چند سال بعد است. زیرا با گذشت زمان، هم اثرات علل بروز ناباروری شدیدتر می شود و هم عامل افزایش سن و کاهش قدرت باروری خانم اضافه می شود و شانس پیروزیت آی وی اف به شدت کاهش می یابد.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا درباره موارد ضرورت انجام آی وی اف یا لقاح آزمایشگاهی و مدت زمان لازم برای هر سیکل درمان توضیح داد: در موارد مختلفی ممکن است انجام IVF یا شکل پیشرفته تر آن، یعنی میکرواینجکشن به زوج های نابارور پیشنهاد شود. برای نمونه، در مواردی مانند تعداد کم یا ناهنجاری شدید مورفولوژی اسپرم، وجود مسائل لوله ای در خانم و پاسخ ندادن زوج به درمان های قبلی، از جمله درمان دارویی یا آی یو آی، انجام IVF ضروری باشد.

وی افزود: درمان ناباروری به روش آی وی اف معمولاً با آغاز سیکل قاعدگی خانم آغاز می شود. البته ممکن است لازم باشد زوجین از چند ماه قبل درمان های کمکی، مانند درمان دارویی برای بهبود کیفیت تخمک و اسپرم یا درمان جراحی مثلاً برای اصلاح شرایط رحم انجام دهند. با آغاز سیکل قاعدگی، خانم مصرف داروهای تحریک تخمک گذاری را آغاز می کند و پس از دو هفته و در میانۀ سیکل، جراحی پانکچر تخمدان، یعنی تخلیه فولیکول های حاوی تخمک از تخمدان ها از راه واژینال و با هدایت سونوگرافی انجام می شود. سپس اسپرم و تخمک در آزمایشگاه تلقیح داده می شوند و جنین های تشکیل شده در همان سیکل یا سیکل های بعدی به رحم خانم منتقل می شوند.

این فلوشیپ ناباروری، میزان پیروزیت IVF را وابسته به عوامل متعدد دانست و گفت: به طور کلی، شانس پیروزیت در هر سیکل درمان در مراکز درمان ناباروری معتبر جهان و ایران حدود 35 درصد است. البته عواملی مانند سن خانم، مدت ناباروری و علت ناباروری هم بر شانس پیروزیت درمان اثرگذارند. بنابراین، ممکن است لازم باشد درمان سه سیکل تکرار شود تا نتیجه بخش باشد. البته این میزان از شانس بارداری طبیعی در هر ماه که 25 درصد است، بیشتر است و متخصصان هم تلاش می کنند اقدامات لازم را برای افزایش شانس پیروزیت در سیکل نخست انجام دهند. اما زوج های نابارور باید صبور باشند و بدانند که تداوم و تکرار درمان کلید رسیدن به نتیجه است.

انصاری پور، درباره درمان ناباروری در مبتلایان به اندومتریوز، گفت: بسیار مهم است که مبتلایان به اندومتریوز به متخصصانی مراجعه کنند که در زمینۀ تشخیص و درمان این بیماری تخصص و تجربه دارند. یکی از علل راه اندازی کلینیک اندومتریوز در مرکز درمان ناباروری ابن سینا نیز ارتباط اندومتریوز و ناباروری در زنان بوده و خوشبختانه هم متخصصان ناباروری مرکز کاملاً با این بیماری آشنا هستند و در صورت مشاهدۀ علائم، بیمار را به کلینیک اندومتریوز ارجاع می دهند و هم متخصصان کلینیک اندومتریوز با در نظر داشتن حفظ توان باروری مبتلایان و در تعامل با همکاران کلینیک ناباروری، جهت درمان را انتخاب می کنند. افزون بر این، زمان مراجعه در مبتلایان به اندومتریوز بسیار مهم است، زیرا با گذشت زمان عوارض این بیماری بر سیستم تولیدمثل بیشتر و شدیدتر می شود.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا وجود سابقه یائسگی زودرس در خانواده را از جمله عوامل خطر ناباروری دانست و افزود: نقش وراثت در ابتلا به نارسایی زودرس تخمدان تعیین شده است. البته، ضرورتاً هر خانمی که مادرش مبتلا به یائسگی زودرس بوده است، خودش هم دچار این عارضه نمی شود، اما وجود سابقه خانوادگی یک علامت هشداردهنده است و این دسته از خانم ها باید زودتر برای بارداری اقدام کنند و اگر فعلاً امکان ازدواج یا بچه دار شدن را ندارند، می توانند از خدمات حفظ باروری، یعنی فریز تخمک یا فریز جنین استفاده کنند تا توان باروری خود را برای آینده حفظ کنند. همچنین، گذشته از عامل وراثت، سبک زندگی نیز در این زمینه مؤثر است و خانم ها می توانند با پرهیز از عوامل آسیب زا، مانند استرس، تغذیه نامناسب و استعمال دخانیات، تا حدی عوارض آن را کاهش دهند.

این فلوشیپ ناباروری با اشاره به تاثیر جراحی کیست تخمدان بر قدرت باروری، توضیح داد: در اغلب موارد، کیست سادۀ تخمدان نیاز به جراحی ندارد و معمولاً کیست های بزرگ اندومتریوز یا کیست های شکلاتی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. اما اگر به هر دلیل جراحی کیست تخمدان انجام شود، یک عامل خطر ناباروری است و خانم باید زودتر برای درمان مراجعه کند. متخصص ناباروری با توجه به نوع کیست جراحی شده، بررسی الگوی سیکل های قاعدگی و انجام آزمایش ذخیرۀ تخمدان می تواند دربارۀ لزوم انجام اقدامات درمانی تصمیم گیری کند.

انصاری پور تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک را یکی از علل شایع ناباروری خانم ها دانست و توضیح داد: این سندرم باعث بروز اختلالات هورمونی در زنان می شود و معمولاً با علائمی مانند بی نظمی قاعدگی، رشد موهای زائد در صورت و بدن و بروز آکنه همراه است. اگر دخترخانمی در خانواده اش سابقۀ سندرم تخمدان پلی کیستیک دارد، باید وزن خود را متناسب نگه دارد. افزایش وزن باعث تشدید عوارض این سندرم می شود و بنابراین، بسیار مهم است که مبتلایان به این سندرم یا افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند، دچار اضافه وزن و چاقی نباشند. پس از ازدواج نیز خانم مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک که قصد بارداری دارد، نباید آن مدت یک ساله یا شش ماهۀ پیش گفته را منتظر بماند و باید زودتر برای درمان اقدام کند. لازم به ذکر است که اگر تنها علت ناباروری، سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد، پاسخ آن به درمان بسیار خوب است. اما ابتلای خانم به این سندرم نباید ما را از بررسی شرایط باروری آقا غافل کند. گاهی خانم سال ها در سیکل های تحریک تخمک گذاری قرار می گیرد، بدون اینکه شرایط همسرش بررسی شود.

وی درباره رابطه تعداد جنین انتقال داده شده و شانس پیروزیت IVF ، گفت: یک باور نادرست در مراجعان وجود دارد که هرچه تعداد جنین بیشتری منتقل شود، هم شانس پیروزیت درمان بیشتر می شود، هم شانس بارداری دوقلویی و چندقلویی افزایش می یابد و اینگونه آنها می توانند با یک بار درمان صاحب دو یا چند فرزند شوند. این باور نادرست است، زیرا نخست، بارداری دوقلویی هفت برابر بارداری تک قلویی خطر دارد و سلامت مادر و جنین را تهدید می کند. دوم، به طور استاندارد باید یک یا حداکثر دو جنین منتقل شود و به جای اینکه بر تعداد جنین تمرکز کنیم، باید بر افزایش کیفیت جنین و افزایش کیفیت اندومتر برای لانه گزینی جنین تمرکز کنیم. بنابراین، اصرار بر انتقال تعداد بیشتری جنین، در نهایت به ضرر زوج هایی است که در سیکل درمان آی وی اف یا میکرواینجکشن قرار دارند.

انصاری پور در سرانجام با تاکید بر تاثیر سبک زندگی بر قدرت باروری، افزود: خانم ها باید نقش اصافه وزن و چاقی را در کاهش توان باروری و کاهش شانس پیروزیت درمان ناباروری جدی بگیرند. گاهی مراجعان از خانم های چاقی که چند بارداری پیروز داشته اند، مثال می آورند و نمی پذیرند که کاهش وزن می تواند مؤثر باشد. همچنین، برخی کاهش وزن را امری ناممکن می دانند و می گویند که ما بارها تلاش کردیم و پیروز نشدیم. باید تأکید کنم که اگرچه همۀ ما خانم هایی را دیده ایم که به رغم چاقی مفرط، مشکل ناباروری نداشته اند، اما باید بدانیم که شرایط جسمی هر شخص منحصر به فرد است و مهم تر از آن، به لحاظ علمی تأثیر رسیدن به وزن متناسب بر بهبود شرایط باروری به اثبات رسیده است. بنابراین، خانم های دچار اضافه وزن یا چاقی باید برای رسیدن به وزن متناسب تلاش کنند و حتماً می توانند با کمک متخصصان و مشاوران تغذیه و با در پیش دریافت یک رژیم غذایی و ورزشی مناسب و اصولی، به تدریج به وزن متناسب برسند.

منبع : مهر

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
انتشار: 23 بهمن 1398 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: ayrokh.ir شناسه مطلب: 807

به "تبعات تاخیر در فرایند درمان ناباروری، توصیه به خانم ها" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "تبعات تاخیر در فرایند درمان ناباروری، توصیه به خانم ها"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید